استاندارد های مبدل حرارتی

انواع استانداردهای مبدل‌ حرارتی

استانداردهای مبدل‌های حرارتی، چندین نوع هستند که در تولید و به کارگیری این مبدل‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مبدل‌ها هر کدام در صنایع مختلف، مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از استانداردهای معروف شامل استاندارد مخازن فشار Asme Section، استاندارد تیما Tema و استاندارد API660 است.

 در صنایع بزرگ و کوچک، از لوله­ های مختلفی استفاده می‌شود که سیالات از آن عبور می‌کنند. مثلا در صنایع نفت و پتروشیمی یا حتی صنایع غذایی، استفاده از این لوله‌های بزرگ و عبور دادن سیالات، بسیار زیاد است. این لوله‌ها در اثر عبور مایعات، ممکن است دمای خیلی بالایی پیدا کنند و یا بالعکس، دمای لوله، خیلی پایین بیاید.

مبدل‌های حرارتی، در چنین مواقعی به کار می‌آیند. این قطعات فلزی و استوانه‌ای شکل، تجهیزاتی هستند که می‌توانند حرارت بین سیالات را منتقل کنند. ساخت این مبدل‌ها طبق اصول مهندسی ساخت و تولید و رعایت استانداردهای ویژ‌ه در شرکت‌هایی مانند یاران قطعه توس خراسان ، صورت می‌گیرد. استفاده از آن‌ها نیز باید طبق اصول و استانداردهای پذیرفته شده انجام شود.

اگر با مبدل و استانداردهای مبدل‌های حرارتی، آشنایی ندارید، لطفا تا انتهای این مطلب، همراه ما باشید. ما در اینجا سعی کرده‌ایم برای شما برخی از مهم‌ترین استانداردهای مبدل‌های حرارتی را معرفی کنیم. بر همین اساس چند پرسش کلیدی و مهم مطرح کرده‌ایم که شامل موارد زیر است:

1. انواع استانداردهای مبدل‌های حرارتی کدام است؟

2. استاندارد TEMA چیست؟
3. استاندارد ASME چیست؟
4. استاندارد API 660 چیست و چه فصولی از آن مربوط به مبدل‌های حرارتی است؟

انواع استانداردهای مبدل‌های حرارتی

استفاده از مبدل‌های حرارتی در صنایع، امری اجتناب ناپذیر بوده و هر کجا که نیاز به استفاده از آن‌ها باشد، باید از آن‌ها استفاده کرد. مبدل‌ها در ابعاد مختلف و با استانداردهای متفاوتی تولید می‌شوند. طبیعی است که در هر صنعتی، نوع خاصی از آن‌ها استفاده شود.

معمولا پر مصرف‌ترین آن، مبدل حرارتی پوسته و لوله است. اما مبدل‌های دیگر مانند مبدل های حرارتی دو لوله، مبدل های حرارتی صفحه ای، مبدل های حرارتی هوا خنک، کندانسورها، اواپراتورها و بویلرها نیز، کاربرد خاص خود را دارند.

هر کدام از این مبدل‌های حرارتی، دارای استاندارد خاص خود هستند. البته در مبحث استانداردهای مبدل‌های حرارتی ، باید در نظر داشت که تولید این گونه مبدل‌ها در سراسر دنیا به یک شیوه است. یعنی مبدل تولید شده در ایران با سایر کشورها، تقریبا مشابه است.

این امر فقط به خاطر وجود استانداردها و اصول و قوانین پذیرفته شده به شکل سراسری است. برخی از این استانداردها توسط آمریکا و برخی نیز توسط اتحادیه اروپا، نوشته شده است.

در کشور ما نیز، استانداردی تحت عنوان استاندارد IPS در این زمینه وجود دارد که ساخت و تولید و به کارگیری مبدل‌های حرارتی را تحت نظر دارد.

 معمولا چند استاندارد پرکاربرد در ساخت و تولید در این زمینه مطرح است که شامل موارد زیر است:

1. استاندارد Tema

2. استاندارد Section Asme یا مخازن تحت فشار
3. استاندارد API 660
4. استاندارد Ped

استاندارد Tema چیست و چند بخش دارد؟

این استاندارد در ساخت مبدل‌ها، بسیار پر کاربرد بوده و توسط موسسه سازندگان مبدل حرارتی آمریکا، تدوین شده است. بسیاری از تولیدکنندگان، از استانداردهای مبدل‌های حرارتی TEMA ، تبعیت می‌کنند. از این استاندارد برای مبدل حرارتی پوسته و لوله استفاده می‌کنند. استانداردهای مکانیکالی tema ، برای مبدل‌های پوسته و لوله با قطر داخلی کمتر از 60 اینج و فشار حرارتی کمتر از 30 هزار PSI استفاده می‌شود.

در این استاندارد، برای لوله‌های با سایز بزرگتر، توصیه‌های مهمتری هم ذکر شده است. برخی از بخش‌های این استاندارد، شامل موارد زیر است:

1. هدر انتهایی پشت
2. پوسته
3. هدر انتهایی جلو

استاندارد Asme Section چیست؟

این استاندارد نیز مانند استاندارد tema برای مبدل‌ حرارتی پوسته و لوله مورد استفاده قرار می‌گیرد. این استاندارد مربوط به بخش‌های تحت فشار یک مبدل حرارتی پوسته و لوله می‌باشد. برخی از بخش‌هایی از این استاندارد مربوط به تست‌های غیر مخرب و متریال به کار رفته در مبدل حرارتی است. مجموعا 11 پارت در این استاندارد وجود دارد.

استاندارد ped چیست؟

استاندارد ped نوعی دستورالعمل برای تجهیزات تحت فشار است. این استاندارد در اتحادیه اروپا مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این استاندارد برای مبدل‌های حرارتی هم استفاده می‌شود. برخی از قوانینی که در این خصوص در این استاندارد ذکر شده است شامل موارد زیر است:

• نیازمندی‌های ضروری
• پایش بازار
• انتخاب متریال
• استانداردهای یکپارچه شده
• ارزیابی تطابق

استاندارد IPS چیست؟

در کشور ما نیز استاندارد مهمی در صنایع نفت و گاز، گرداوری شده است که می‌تواند برای تولید و به کارگیری مبدل‌های حرارتی در شرکت‌های تولیدی مانند یاران قطعه توس خراسان، مورد استفاده قرار بگیرد.

صنعت پتروشیمی و نفت، صنعتی حساس است که اگر استانداردهای پذیرفته شده در آن رعایت نشود، امکان انفجار و نابودی خطوط لوله‌های نفت و سیالات، بسیار زیاد است.

استاندارد IPS بر اساس استانداردهای شناخته شده و نشریات علمی و اطلاعات فنی در سطح بین الملل و ملی، تهیه و تنظیم شده است. این استاندارد دارای اطلاعات مهم و اساسی بر اساس استانداردهای مهم ISO و  API آمریکا است.

این استاندارد شامل بخش های زیر است:

• مهندسی E
• مواد یا کلا  M
• ساخت C
• بازرسی یا Inspection
• عمومی یا GENERAL

استاندارد API 660 چیست؟

همان گونه که قبلا هم توضیح داده شد، مبدل‌های حرارتی، انواع مختلفی دارند که یکی از آن‌ها مبدل حرارتی پوسته و تیوب است. این مبدل‌ها در ساخت و استفاده باید طبق اصول و استانداردهای لازم پیش بروند. استاندارد API660 از جمله استانداردهای مبدل‌های حرارتی پذیرفته شده و مهمی است که در 12 فصل نگارش شده و برای استفاده از مبدل‌های حرارتی، به کار می‌آید.

12 فصل این استاندارد شامل موارد زیر است:

1 Scope-

2 Normative References-

3 Terms and Definitions-

4 General-

5 Proposal Information Required-

6 Drawings and Other Required Data-

7 Design-

8 Materials-

9 Fabrication-

10 Inspection and Testing-

11 Preparation for Shipment-

12 Supplemental Requirements-

Bibliography

Figures

Tables

در فصل 7 این استاندارد، مبحث طراحی مبدل‌های حرارتی و طراحی دما و برخی از موارد دیگر ذکر شده است. همچنین فصل 8 و 9 و 11 این استاندارد، مستقیما با مبدل‌های حرارتی، سیالات و بازرسی سرو کار دارد.

و کلام آخر

استفاده از مبدل‌های حرارتی، کار ساده‌ای نیست که بتوان بدون برنامه و توجه به استانداردهای مبدل‌های حرارتی، از آن‌ها استفاده کرد. استفاده از این مبدل‌ها برای کاهش پرتی انرژی حرارتی است و اگر طبق اصول به کار گرفته نشود، ممکن است حادثه آفرین باشد.